Laura

Al van kleins af aan wist ik dat ik me anders voelde dan deze maatschappij wilde hoe ik mij moest voelen en profileren. Ik heb dan ook heel lang stilzwijgend een leven geleid waarbij ik een deel van mezelf niet kon uiten. En dat probeerde ik aan te houden zonder mijn persoonlijkheid te veel in het gedrang te brengen. Naarmate ik ouder werd, begon ik er ook stoerder uit te zien en zou niemand zich kunnen inbeelden hoe ik me werkelijk voelde. Op een bepaald punt stelde ik me tevreden met het leven als een verborgen crossdresser/travestiet. Totdat ik later toch de moed bijeen raapte om enkelen op de hoogte te brengen.

Stevig sporten was voor mij altijd een manier om m'n vrouwelijke kant te onderdrukken. Echter werd het steeds zwaarder en zwaarder om mezelf wijs te maken dat ik "2 aparte levens" kon leiden. Daarom sprak ik dus een genderpsychiater aan, want ik werd er niet jonger op en ik voelde toch de "deadline" aankomen. Dat duurde wel lang, want telkens als ik in de spiegel keek, zag ik wel een heel mannelijke man. En alhoewel het me wel redelijk goed lukte om er als vrouw uit te zien, ondanks de mannelijke trekken, waren deze toch uitdrukkelijk aanwezig. Dit weerhield mij er ook telkens van om toch de stap naar een genderpsychiater te zetten. Binnen 4 muren of bij het op stap gaan in een veilige omgeving, is het immers makkelijk om je als "vrouw" te presenteren. De maatschappij is daar echter minder vergevingsgezind in.

Mijn angst was dus niet om te ontdekken dat ik transgender was, dat wist ik eigenlijk al heel mijn leven. Mijn angst was hoe ik met een vrouwelijk uiterlijk door het leven kon gaan, terwijl ik er zo mannelijk uitzag. Een geslachtsoperatie was overduidelijk de oplossing, maar tegelijkertijd ook heel persoonlijk. Tenslotte is dat gedeelte niet iets wat je openlijk aan de maatschappij presenteert. De rest van je lichaam ziet echter iedereen. En alhoewel ik goed besefte dat ik met een deel zaken moest leren leven, zoals mijn "zwemmers"-schouders en handen, was mijn gezicht een punt waar ik niet mee kon leven ... toch niet als ik mij als transvrouw zou gaan profileren in de maatschappij. Het gezicht is ook hetgeen de mensen meestal het eerst zien en wat ze het vaakst gepresenteerd krijgen.

Dat werd ook duidelijk tijdens mijn transitie. Toen de genderpsychiater bepaald had dat ik toch transgender was en de nodige draagkracht had om een transitie tot een goed einde te brengen, stapte ik stilaan de wereld in, gepresenteerd als vrouw. En waar ik voor vreesde, werd ook werkelijkheid. Ondanks dat ik er in het algemeen presentabel vrouwelijk uitzag, zag ik ook de starende blikken van mensen. Mocht ik er een cijfer op plakken, dan zou ik zeggen dat zo'n 40% van de mensen doorhad dat ik geen vrouw was, of op z'n minst zagen dat er iets niet klopte. Gewoon een dagje shoppen was dus ook niet zo leuk. De meeste mensen riepen misschien niets, maar ze hadden me wel in het oog of begonnen pas met hun "roddels" nadat ik gepasseerd was. Op den duur was zoiets mentaal zwaar om nog te negeren. Ook bij sollicitaties zorgde dat voor problemen, ze hadden namelijk meteen door wat ik was. En in deze maatschappij, waarbij vooral naar het uiterlijk wordt gekeken, val je voor heel wat jobs dan door de mand.

Ik heb ook een moment gehad dat ik naailes op avondschool volgde. Als man gestart en 2 maanden later mij gepresenteerd als vrouw. Ik kreeg wel complimenten, omdat ze niet verwacht hadden dat ik er zo goed gepresenteerd zou uitzien.
Een paar maanden later kwam de situatie dat ik deeltijds aan de slag ging als poetsvrouw. Eén van m'n klanten zat in een tehuis voor mensen met een handicap. Dus er liep nog werkvolk van daar zelf rond. Op een bepaald moment in de avondles vertelde 1 van mijn klasgenoten dat er bij hun ook een trans werkte. Ze had die persoon nog niet gezien, maar ze had het van haar collega's gehoord. En er werd over verteld dat je duidelijk zag dat het een man was. Even het gesprek bleek dat die persoon waar ze het over hadden, ikzelf was. Ze bleef initieel aanhouden dat ik dat niet kon zijn, maar terwijl voelde ze haar zelf ook niet meer op haar gemak, zeker toen we het bevestigd hadden dat ik het was. Ikzelf heb haar dat nooit kwalijk genomen, maar er bleef een soort ongemakkelijkheid bij haar hangen als ik in de buurt was.
En het was voor mij ook het signaal dat men misschien wel vriendelijk in je gezicht doet, maar dat die "complimenten" heel anders zijn als je er niet bij bent.

Elke dag was een confrontatie met de spiegel. Elke dag, met mijn vingers de delen in mijn gezicht verbergen om te zien hoe het was zonder die mannelijke kenmerken. Aangezien ik grafisch ontwerper was/ben, heb ik ook vaak foto's van mijn gezicht bewerkt om te zien hoe het zou zijn als die mannelijke kenmerken vrouwelijk gemaakt werden. Ik had namelijk al wat gelezen over Female Facial Surgery (FFS) en wist ongeveer wat mogelijk was. Echter wist ik ook dat deze ingrepen onder "esthetische operaties" vielen en ik dus geen tussenkomst kreeg van de ziekenkas. En omdat ik geen werk vond, leek het erop dat ik dat mannelijke gezicht moest behouden. Maar de transitie wees uit dat ik het mentaal niet zou kunnen dragen, als mensen me zo bleven aanstaren. Ik maakte er dus mijn prioriteit van om het mannelijkste gedeelte toch uit mijn gezicht te krijgen. Dus ik spaarde wat ik maar kon en kwam dan terecht bij Dr. Noorman van der Dussen. Ik had maar een karig budget, dus bleef de gezichtsvervrouwelijking beperkt tot mijn kaak. Die was uitgesproken mannelijk en het hielp niet dat ik 10 jaar daarvoor al een kaakoperatie had ondergaan voor een overbeet. Dus het zat al vol schroeven en dan heb ik nog zeer sterke botten.

De chirurg stond dus wel voor een uitdaging. Door de groei van de botten over de schroeven, was helaas niet elke techniek om de kaak te vervrouwelijken mogelijk. Maar dat had Dr. Noorman van der Dussen niet tegengehouden. En het resultaat mocht er ook zeker wezen. Zelfs de mensen die me eerst bekritiseerden over de uitvoering van een kaakvervrouwelijking, waren onder de indruk van de verandering. Ineens gaven ze toe dat het toch een sterke verbetering was.En het was ook op straat te merken. Van die 40 % die me aanstaarde, bleef niet veel meer over. Sterker nog, ik werd regelmatig spontaan aangesproken. Dit gebeurde nooit bij mij, noch als stoere man, noch als duidelijke transvrouw. M'n transitie werd ineens een stuk draaglijker. Ik had nog geen geslachtsoperatie ondergaan, maar voor de buitenwereld leek het al alsof het achter de rug was,toch voor zo'n 90 %. Je had namelijk mensen die het precies altijd doorhadden,maar ik kon verder. Sollicitaties gingen zelfs beter, nu ik een echt vrouwelijke profielfoto in mijn cv kon zetten. Ik werd regelmatiger uitgenodigd voor gesprekken, die helaas wel altijd vruchteloos waren.

Maar toch... ik had nog steeds de mannelijke trekken aan mijn ogen, neus en voorhoofd. Op zonnige dagen of op plaatsen met "misplaatste" lichtpunten, kwamen de contouren van deze delen sterk naar voren en "verraadden" die me weer. Dit gebeurde ook wanneer ik wat geconcentreerder keek. Zelfs al presenteerde ik me rond deze tijd openlijk als transvrouw, het zorgde wel nog voor vervelende momenten. Ik vond het namelijk niet leuk als ik eens rustig uit eten ging, wat al niet vaak gebeurde omdat ik als trans geen werk vond, dat er dan iemand het opmerkte en het nodig vond anderen aan de tafel erbij te betrekken. Hierdoor probeerde dus een hele tafel mij "onopvallend" te bekijken, alsof ik een dier uit de zoo was. Dit kwam ook harder aan omdat het minder frequent voorkwam door mijn kaakvervrouwelijking.
Maar door dit voorval kwam ik niet meer buiten. Het was mentaal al zwaar door de sollicitaties die steeds weer vruchteloos bleken te zijn, om dan de zeldzame momenten waarop ik nog buiten kon komen te laten verpesten door zo'n zaken...

Als openlijk transgender, en ook wat activist op dat gebied, wisten mensen dat ze er bij mij vrij konden over praten en ik me niet snel beledigd zou voelen. Maar ze vergaten ondertussen dat ik ook nog steeds trans was en geen vrouw, waarbij men dan wel regelmatig sprak over andere transgenders. En dan viel het vaak voor dat het ging over hoe vrouwelijk (of net niet) een bepaalde transvrouw er uitzag. Wat voor mij dan weer confronterend was, want dit waren steeds momenten dat mensen oordeelden over "hoe geslaagd" iemand als ik was. Ondanks dat mensen vriendelijk en/of politiek correct waren naar mij toe, ging het er achter mijn rug heel anders aan toe.
Alles samen genomen, wilde ik het idee terug oppikken om ook de bovenhelft van mijn gezicht aan te pakken. Dat wilde ik de eerste keer al. Maar omwille van budgettaire redenen en doordat de toenmalige situatie het niet toeliet, had ik dat idee moeten laten varen. Het grappige aan heel het zaakje is dat hoe vrouwelijker ik me kon presenteren zonder dat iemand iets doorhad, hoe makkelijker het voor mij was om me openlijk als transgender te uiten. Ik had minder de nood om me te verstoppen onder de noemer "vrouw" en durfde steeds trotser te zeggen: 'Ja, ik ben transgender, ik ben daarom niet minderwaardig of minder aantrekkelijk'.
Ook al ben ik trots en openlijk een transvrouw, ik besef maar al te goed dat mensen toch blijven oordelen. Hoe "waarheidsgetrouwer" je aan de uiterlijke kenmerken van je nieuwe geslacht voldoet, des te minder zwaar worden de oordelen.